DOH (Days on Hand) değerini nasıl azaltırız? sorusunun cevabından önce DOH değeri nedir, nasıl hesaplanır ona bakalım.

DOH (Days on Hand) nedir?

DOH (Days on Hand) – Eldeki envanter günleri, bir firmanın elindeki stoğu ne kadar hızlı kullanacağını gösteren bir ölçümdür. Bu nedenle, bu değer envanter likiditesini temsil eder. 

DOH = (Ortalama stok / Satılan malın maliyeti) * gün sayısı

Gün sayısı, tam bir yıl için 365, çeyrek dönem için 90 olarak alınmıştır.

İyi performans gösteren bir firmanın DOH değeri düşük olur. 

DOH değerini düşürmek için envanteri azaltmak gerekiyor. Envanteri nasıl azaltırız sorusu için, en sık kullanılan 4 envanter azaltma yöntemini inceleyeceğiz:

1. Stok sınıflandırması kullanmak
2. Kısa sipariş döngüleri
3. Tedarikçi teslim süresini azaltmak
4. Eski envanteri ortadan kaldırmak

DOH (Days on Hand) değerini nasıl azaltırız?

1. ABC analizini kullanmak

Stok kalemlerinizi firmadaki değerlerinde göre 3 gruba ayırabilirsiniz. 

• A maddeleri : Firmaya kattıkları değer açısından en önemli
• B maddeleri
• C maddeleri : En az değerli olanlar

ABC analizini yaptıktan sonra stoğun kullanılırlığını arttırmak için A ürün grubuna odaklanabilirsiniz. Bu süreci doğru yönetmek için aşağıdakileri yapmanız gerekir:

• Talep tahminlerini daha sık gözden geçirmek
• Tedarikçilerle daha düzenli iletişim kurmak

2. Kısa sipariş döngüleri oluşturmak

Eldeki stok miktarını azaltmanın yollarından biri, sipariş döngülerinizi ve sipariş miktarlarınızı azaltmaktır. Daha küçük miktarlarda, daha sık sipariş verme, müşteri talebindeki değişimleri karşılamak için size esneklik sağlar. 

Bu stratejinin bazı zorlukları var:

• Stokları sıralarken talepteki dalgalanmaların hesaba katılması gerekir. Mevsimsellik ve eğilimleri göz önünde bulunduran doğru envanter tahmin modellerini kullanmak gerekir.
• Daha küçük miktarlarda sipariş vermek, tedarikçinizin sipariş miktarları, MOQ (minimum sipariş miktarı) değeri izin veriyorsa mümkündür. Bazen yüksek adetlerde, toplu sipariş vermek indirimlerin faydasını beraberinde getirebilir. Bu durumda, stok maliyetinde birim maliyetteki azalmayı taşıma maliyetlerindeki artış ile karşılaştırmanız gerekir. Ekonomik sipariş miktarını (EOQ – Economic order quantity) bulmak ve bunu kullanarak tedarikçinizle birlikte uygun MOQ değerini belirleyebilirsiniz.

3. Tedarikçi teslim süresini azaltmak

Hızlı ve en önemlisi de güvenilir teslim süreleri, stok seviyelerini planlarken size esneklik sağlar.

Bunun için yapılması gerekenler:

• Tedarikçilerinizin teslimat ve kalite performansını izlemek
• Stok seviyenizi doğru bir şekilde takip etmek
• Gereken güvenlik stoklarını belirlemek
• Güvenli stok seviyenizi kademeli olarak azaltacak yöntemleri belirlemek

4. Eski envanteri ortadan kaldırmak

Eski stoklarınızı gözden geçirmek ve bunların azaltılmasını sağlamak için izlenebilecek adımlar:

• Eski stok birikimini önlemek için, her bir stok kaleminizin hangi aşamada (büyüme, olgunluk veya düşüş eğilimi) olduğunu bilmek gerekir. Düşüş eğiliminde olan, yavaş hareket eden malzemeler için stok azaltma stratejilerini uygulayabilirsiniz. 
• Bu stokların azaltılmasını, malzemeler için yeni satışlar oluşturarak sağlamak yöntemlerden biridir.
• Bunların sürekli takibi için bir sistem oluşturmak gerekir. İster basit bir Excel dosyasında ister bir yazılımla bu malzemeleri takip edebilir, sipariş parametrelerini buna göre ayarlayabilirsiniz. 

Eski malzemelerinizi indirimli fiyattan satmak kısa vadeli kar marjlarınızı olumsuz etkilese de, uzun vadede kar marjınız üzerinde olumlu bir etkisi olacaktır.

Stok devir hızınızı iyileştirmek için bazı stratejileri paylaştık. Tedarik zinciri yönetiminde, maliyet tasarrufu sağlamak için kullanılabilecek birçok envanter azaltma yöntemi var, ancak bir sihirli değnek yok. Tüm malzemelerin stok seviyelerini basitçe azaltmak çözüm değildir.

Tedarik zincirinin optimizasyonu çalışması ile hem envanterin azaltılması ve kontrolü, hem de tedarik zinciri çevrim sürelerinin ve lojistik maliyetlerinin iyileştirilmesini sağlamak için size yol gösterebiliriz. 

Resim (EOQ) Kaynak:

https://www.sdcexec.com/sourcing-procurement/article/10732246/how-to-make-eoq-relevant-again